آیا کامپوزیت دندان روکش شده امکان پذیر است؟

در دنیای امروز، به سبب پیشرفت بسیار تکنولوژی و علم، ترمیم و زیبایی دندان به‌راحتی و توسط روش‌های مختلف امکان‌پذیر است. لمینیت، کامپوزیت، روکش دندان و ارتودنسی از روش‌های متداول ترمیم دندان و اصلاح طرح لبخند به شمار می‌روند؛ اما اغلب اوقات به علت شرایط متفاوت مراجعین مانند سن فرد، سابقه بیماری و… نمی‌توان از هر روشی برای درمان و ترمیم دندان‌های آنها استفاده کرد. برخی از اوقات، افراد تصمیم می‌گیرند تا دندان‌های روکش شده خود را کامپوزیت نمایند؛ اما در انجام آن تردید دارند که آیا کامپوزیت به روکش دندان‌ها آسیب وارد می‌کند یا خیر یا اینکه آیا کامپوزیت دندان روکش شده عوارض جدی به‌دنبال خواهد داشت؟ بهتر است که قبل از انجام هر کاری، نخست باید مشورت‌های لازم را با دندانپزشک انجام داده تا هرگونه شبهه و تردید برطرف شده و سپس اقدام به درمان کنند.

روکش دندان چیست؟

روکش دندان نوعی روش ترمیم دندان است که با جایگزین کردن آن با تاج دندان انجام می‌شود. روکش دندان، ماده‌ای کلاهک مانند و همرنگ دندان بوده که روی دندان قرار می‌گیرد. زمانی دندانپزشک این روش را توصیه می‌کند که دندان بیش از حد آسیب دیده باشد و امکان پر کردن آن وجود نداشته یا انجام این کار بسیار سخت و دشوار باشد. روکش یا کراون دندان، جایگزین تاج دندان آسیب دیده می‌گردد. روکش دندان از طریق روش‌های مختلف مانند روکش تمام سرامیک، روکش فلز – سرامیک و روکش تمام فلز قابل انجام است.

کامپوزیت دندان چیست؟

یکی دیگر از انواع روش‌های ترمیم و درمان دندان آسیب دیده، کامپوزیت دندان است. به فرآیند پر کردن دندان‌های آسیب دیده به کمک ماده‌ای خمیری رنگ کامپوزیت می‌گویند. پس از ساخت این ماده، لایه‌ای نازک از آن روی دندان قرار می‌گیرد و به کمک دستگاه مخصوص و نور آبی، سخت و محکم می‌شود. انجام کامپوزیت به روش‌های هیبرید، میکروفیل، ماکروفیل، نانوفیلد، ونیر و نانو کامپوزیت صورت می‌پذیرد.

آیا می‌ توان دندان روکش شده را کامپوزیت کرد؟

امکان کامپوزیت دندان روکش شده وجود ندارد. حتی اگر دندانپزشک روی دندان روکش شده، کامپوزیت انجام دهد، حداکثر زمان دوام ماده کامپوزیت، ۲ هفته خواهد بود. بعد از حدود ۲ هفته، مواد از روی دندان جدا خواهند شد. دلایل ناموفق بودن این امر، به شرح زیر هستند:

• ماده کامپوزیت قابلیت چسبندگی به دندان روکش شده را ندارد.
• چسب مخصوص برای چسباندن ماده کامپوزیت وجود ندارد. به همین علت این ماده به مینای دندان نمی‌چسبد و بعد از نهایتاً ۱۵ روز، تمام مواد از دندان روکش شده جدا خواهند شد.

راه حل جایگزین کامپوزیت دندان روکش شده چیست؟

همان‌طور که بیان گردید، ماده کامپوزیت به علت عدم امکان استفاده از چسب، قابلیت فرم گرفتن و قرارگیری روی دندان روکش شده را ندارد. حتی اگر از نوع کامپوزیت ونیر بسیار نازک نیز استفاده شود، با عدم موفقیت مواجه خواهید شد؛ اما با این وجود، امکان استفاده از راه حل‌های جایگزین نیز وجود داشته که به شرح زیر هستند:

• می‌توان به‌طور کلی روکش دندان را برداشته و دندان را کامپوزیت کنید. در این صورت دیگر نگرانی برای چسبندگی ماده کامپوزیت وجود ندارد و فرآیند با موفقیت انجام می‌شود. با برداشتن روکش دندان و کامپوزیت کردن آن به همراه دندان‌ها دیگر، آنها از نظر ظاهر و رنگ شبیه به یکدیگر خواهند شد.
• می‌توانید دندان‌های دیگر را کامپوزیت کرده و برای طبیعی جلوه دادن دندان روکش شده و عدم نمایش تفاوت آن با واحدهای کامپوزیتی از روکش همرنگ استفاده کنید. با این کار، عمل ترمیم دندان‌های دیگر با موفقیت انجام شده و ظاهر طبیعی دندان روکش شده نیز حفظ می‌شود.

تفاوت روکش دندان با کامپوزیت چیست؟

گاهی اوقات به‌دلیل برخی از عوامل چون حوادث رانندگی، ضربه‌های وارد شده هنگام ورزش، عدم رعایت بهداشت و سلامت دهان و دندان، مصرف خوراکی‌های سفت و فشار آوردن به دندان با گاز زدن آنها، استفاده از دندان‌ها برای باز کردن گره، درب بطری، شکستن پوست پسته و…، دندان‌ها دچار پوسیدگی، ترک‌خوردگی، شکستگی و لب‌پر شدگی می‌شوند. امروزه با پیشرفت تکنولوژی و علم، به‌راحتی می‌توان آسیب‌های وارده به دندان را ترمیم کرده و مشکلاتی از این قبیل را برطرف ساخت. روکش دندان و کامپوزیت کردن آن، دو روش معتبر و استاندارد برای این کار به حساب می‌آیند.

از کامپوزیت دندان در تهران و دیگر شهرها معمولاً برای ترمیم آسیب‌های جزئی دندان مانند ترک‌های کوچک یا ایجاد تناسب رنگ دندان با دندان‌ها دیگر و ایجاد یک ظاهر طبیعی استفاده می‌شود. علاوه‌بر آن روشی کم‌هزینه و مقرون‌به‌صرفه نیز است. همچنین این روش به زمان کمتری نیاز داشته و طی یک جلسه، فرآیند کامپوزیت انجام می‌گیرد؛ اما روکش دندان، هنگامی به کار می‌آید که آسیب وارد شده به دندان بسیار شدید و ریشه‌ای بوده و کامپوزیت برای ترمیم کارساز نباشد.

معمولاً دندانپزشک برای ترمیم دندان شکسته و پوسیده، از روکش استفاده می‌کند. برای اینکار لازم است تا حجم زیادی از مینای دندان تراشیده شود تا دندانپزشک بتواند روکش را به‌راحتی روی دندان قرار دهد. روکش دندان معمولاً از جنس طلا، فلز یا پرسلن ساخته می‌شود.

تفاوت مراقبت از روکش دندان و کامپوزیت

به‌طور کلی تفاوت چشمگیری در مراقبت از روکش دندان یا کامپوزیت وجود ندارد. از ‌اصلی‌ترین نکاتی که باید در مراقبت از هر دو حالت رعایت شوند می توان به رعایت بهداشت دهان و دندان، استفاده از نخ دندان، استفاده از مسواک و خمیردندان مناسب و استفاده از دهانشویه اشاره کرد. پرهیز از جویدن خوراکی‌های سفت، جویدن یخ، باز کردن درب قوطی، پلاستیک یا شکستن پوست میوه‌های سفت مانند پسته با دندان به ماندگاری روکش و کامپوزیت کمک می‌کند و طول عمر و دوام آن را افزایش می‌دهد.

سوالات متداول

روکش دندان بهتر است یا کامپوزیت؟

از نظر ماندگاری کامپوزیت دندان، دوام بیشتری نسبت به روکش دارد. به همین جهت انجام کامپوزیت بیشتر از روکش توصیه می‌شود؛ هرچند این دو کاربردهای متقاوتی داشته و بسته به شرایط دندانی فرد بیمار مورد استفاده قرار میگیرند.

فرآیند کامپوزیت به چه مدت زمانی نیاز دارد؟

کامپوزیت، سریع‌تر از روکش انجام می‌شود و در مدت زمان کمتری نیز می‌توان به نتیجه مطلوب دست یافت. برای انجام کامپوزیت لازم است تا بیمار، یک جلسه به دندانپزشک مراجعه نماید. فرآیند ساخت ماده کامپوزیت و پرداخت آن در طی یک جلسه و به‌طور کامل انجام می‌شود.

برای انجام کامپوزیت استفاده از چه رنگی بهتر است؟

اگر اقدام به انجام کامپوزیت دندان کرده‌اید، بهتر است از رنگی متناسب با رنگ طبیعی دندان‌ها خود بهره ببرید. رعایت رنگ کامپوزیت باعث می‌شود تا دندان ظاهری زیبا و طبیعی داشته باشد.

سخن پایانی

برای ترمیم دندان و رفع آسیب‌هایی مانند شکستگی، ترک‌خوردگی و لب‌پر شدگی می‌توان از روش‌های مختلفی مانند روکش و کامپوزیت استفاده کرد. روکش دندان، معمولاً در زمانی به کار می‌رود که عمق پوسیدگی و میزان آسیب وارد شده بالا باشد. کامپوزیت نیز برای آسیب‌های جزئی مانند ترک‌های کوچک به کار برده می‌شود. امکان کامپوزیت کردن دندان روکش‌دار وجود ندارد؛ چراکه نمی‌توان چسب را روی روکش قرار داد، زیرا پایه کامپوزیت به دندان متصل نشده و نهایتاً بعد از ۲ هفته، از بین خواهد رفت و کاملاً از دندان جدا می‌شود. برداشتن روکش و کامپوزیت کردن آن به همراه دیگر دندان‌ها یا استفاده از ونیر کامپوزیت برای طبیعی جلوه دادن روکش در کنار دندان‌ها کامپوزیت شده، از راه حل‌های جایگزین به شمار می‌رود. دوام و ماندگاری روکش و کامپوزیت به مراقبت و رعایت نکات اصولی نیاز دارد.

مرجع: سایت دکتر رضا خسروانی متخصص دندانپزشکی زیبایی در تهران