نقش تغذیه در کاهش استرس و بهبود سلامت روان کارکنان

در حالی که عوامل مختلفی بر سلامت روان نقش دارند، تغذیه یکی از ابزارهای کلیدی و تاثیرگذار بر این مسئله در محل کار است. نقش تغذیه در کاهش استرس و بهبود سلامت روان کارکنان، نیازمند توجه ویژه توسط همه افراد مخصوصا مدیران منابع انسانی است. در محیط کار، جایی که کارکنان ساعات طولانی را صرف فعالیت‌های ذهنی و جسمی می‌کنند، توجه به تغذیه آن‌ها می‌تواند تأثیر چشمگیری بر سطح انرژی، تمرکز، خلق و خو و در نهایت، بهره‌وری آن‌ها داشته باشد. یکی از راهکارهای موثر برای ارتقای سلامت تغذیه کارکنان، ارائه غذای سازمانی سالم و مغذی است.

به طور میانگین هر فرد یک سوم از ساعات روز را در محل کار خود می‌گذراند و فعالیت شغلی دارد که جزء بخش طلایی روز و در نهایت بخش قابل توجهی از زندگی اوست. در این مطلب نگاهی اجمالی به اهمیت نقش تغذیه بر سلامت روان در این اوقات خواهیم داشت.

تغذیه و سلامت روان

تغذیه و سلامت روان دو روی یک سکه هستند. به این معنا که این مسائل دو جنبه جدایی‌ناپذیر از یکدیگرند و نمی‌توان یکی را بدون در نظر گرفتن دیگری بهبود بخشید. غذاهایی که می‌خوریم، تاثیر شگفت‌انگیزی بر هورمون‌های بدن، از جمله هورمون استرس کورتیزول، دارند. برخی غذاها می‌توانند باعث افزایش تولید کورتیزول شوند و در نتیجه، استرس و اضطراب را تشدید کنند؛ این موضوع به خصوص در مورد غذاهای فرآوری‌شده، غذاهای پرچرب، شیرین و نوشیدنی‌های کافئین‌دار صدق می‌کند.

برای مثال، مصرف بیش از حد قند می‌تواند منجر به افزایش ناگهانی قند خون شود که بدن برای مقابله با آن، کورتیزول بیشتری ترشح می‌کند. این نوسانات قند خون و کورتیزول می‌توانند باعث خستگی، تحریک‌پذیری و اختلال در خواب شوند. به همین ترتیب، مصرف زیاد چربی‌های اشباع‌شده و ترانس که معمولا در غذاهای فرآوری‌شده یافت می‌شوند، می‌تواند التهاب را در بدن افزایش دهد و تولید کورتیزول را بیشتر کند. کافئین نیز یک محرک است که می‌تواند به طور مستقیم باعث افزایش ترشح کورتیزول شود.

مواد غذایی مناسب برای سلامت روان

در محیط کاری پرمشغله و پراسترس، تغذیه مناسب نقش حیاتی در حفظ سلامت روان و افزایش بهره‌وری ایفا می‌کند. انتخاب غذاهای مناسب می‌تواند به کاهش استرس، بهبود تمرکز و افزایش انرژی کمک کند. در این بخش از مقاله، به برخی از مواد غذایی مفید برای سلامت روان در محیط کار اشاره می‌کنیم که عبارت‌اند از:

• میوه‌ها و سبزیجات
• پروتئین‌های کم چربی
• غلات کامل
• آجیل و دانه‌ها
• شکلات تلخ
• آب

این مواد غذایی، قهرمانان تغذیه برای مغز و روان شما در محیط کار هستند! میوه‌ها و سبزیجات، سرشار از ویتامین‌ها و آنتی‌اکسیدان‌ها، مثل یک سپر دفاعی در برابر استرس و خستگی عمل می‌کنند و به بهبود عملکرد مغز کمک می‌کنند. پروتئین‌های کم چربی، مثل مرغ و ماهی، سوخت مورد نیاز برای تمرکز و انرژی پایدار را فراهم می‌کنند. غلات کامل، با فیبر بالایی که دارند، به تنظیم قند خون و خلق و خو کمک می‌کنند و از نوسانات انرژی و احساسات جلوگیری می‌کنند. آجیل و دانه‌ها، با چربی‌های سالم و مواد مغذی‌شان، به تقویت حافظه و کاهش استرس کمک می‌کنند. حتی شکلات تلخ، می‌تواند به بهبود خلق و خو و کاهش استرس کمک کند. در نهایت، آب کافی، مثل یک دوست وفادار، از کم‌آبی بدن و کاهش تمرکز جلوگیری می‌کند.

وعده‌ها و میان‌وعده‌های سالم در محل کار

وعده‌های غذایی اصلی و میان‌وعده‌های سالم، هر دو نقش مهمی در کاهش استرس و بهبود سلامت روان نیروی انسانی ایفا می‌کنند، اما هر کدام به نوعی خاص تاثیرگذارند. وعده‌های اصلی غذایی، به ویژه صبحانه، مانند یک موتور محرک قوی برای مغز و بدن هستند. این وعده‌ها، انرژی لازم برای فعالیت‌های روزانه را فراهم می‌کنند و به تنظیم قند خون کمک می‌کنند. وقتی قند خون متعادل باشد، سلامت روان بهتری داریم و تمرکز بیشتر می‌شود. در مقابل، حذف وعده‌های اصلی غذایی می‌تواند منجر به کاهش انرژی، تحریک‌پذیری و افزایش استرس شود. پس در کل سه وعده غذای اصلی را جدی بگیرید و در صورت مشغله زیاد به سراغ کترینگ‌ها وآشپزخانه‌های معتبر بروید؛ به طور مثال برای سفارش غذای سازمانی در غرب تهران می‌توانید به سراغ کترینگ هفت‌ونیم بهترین تهیه غذا در منطقه 5 بروید.

در این بین میان‌وعده‌های سالم نیز مانند یک سوخت کمکی در طول روز، از افت انرژی و تمرکز جلوگیری می‌کنند. این میان‌وعده‌ها، به خصوص در ساعات طولانی کاری، می‌توانند به حفظ سطح قند خون و جلوگیری از خستگی ذهنی کمک کنند.

چند پیشنهاد سالم برای تغذیه محل کار

با توجه به موارد گفته‌شده در این بخش از مطلب نقش تغذیه در کاهش استرس و بهبود سلامت روان کارکنان، چند پیشنهاد سالم و ساده برای برای صرف وعده‌های اصلی و میان‌وعده‌های جذاب و خوشمزه به شما ارائه می‌دهیم.

وعده‌های غذایی اصلی:

• سالاد با مرغ گریل
• انواع ساندویچ با نان سبوس‌دار
• املت با سبزیجات
• ماکارونی با سس پستو
• برنج قهوه‌ای با مرغ یا ماهی

میان‌وعده‌ها:

• میوه
• آجیل و دانه‌ها
• شکلات تلخ
• پاپ کورن خانگی
• چای سبز

وعده‌های اصلی غذایی، به دلیل تاثیر مستقیم بر سطح انرژی و تنظیم قند خون، نقش اساسی‌تری در کاهش استرس و بهبود سلامت روان دارند. با این حال، میان‌وعده‌های سالم نیز به نوبه خود بسیار مهم هستند و به حفظ این تعادل در طول روز کمک می‌کنند. بنابراین، برای داشتن بهترین نتیجه، توصیه می‌شود که همواره وعده‌های اصلی غذایی خود را به موقع و به صورت کامل مصرف کنید و از میان‌وعده‌های سالم نیز در طول روز بهره ببرید.

اهمیت ارائه تغذیه سالم در سازمان

مدیران و کارفرمایان در شرکت‌ها و سازمان‌ها نقش بسیار مهمی در ارائه و تهیه غذا سالم برای کارکنان و مراقبت از سلامت روان آن‌ها دارند. آن‌ها با ایجاد یک محیط کاری سالم و حمایت‌کننده، می‌توانند به طور موثری به بهبود سلامت جسمی و روانی کارکنان خود کمک کنند. یکی از راه‌های کلیدی برای انجام این کار، فراهم کردن دسترسی به غذاهای سالم و مغذی در محل کار است. مدیران می‌توانند با ارائه غذاهای سالم در محل کار یا ایجاد امکاناتی برای نگهداری و گرم کردن غذاهای خانگی، کارکنان را تشویق به انتخاب و مصرف غذاهای سالم کنند.

تحقیقات نشان داده است که سرمایه‌گذاری بر روی سلامت کارکنان می‌تواند به افزایش بهره‌وری، کاهش غیبت و کاهش هزینه‌های مراقبت‌های بهداشتی منجر شود. بنابراین، مدیران و کارفرمایان با ارائه غذای سالم و مراقبت از سلامت روان کارکنان، نه تنها به بهبود زندگی کارکنان خود کمک می‌کنند، بلکه به موفقیت سازمان نیز کمک می‌کنند.

نتیجه‌گیری

توجه به تغذیه در تمامی سنین و در همه موقعیت‌ها مسئله‌ای ضروری برای داشتن سلامت فردی و در گام‌های بزرگ‌تر سازمان و جامعه سالم است؛ اما ممکن است در زندگی پرمشغله و پرهیاهوی امروزی این موضوع مهم کمرنگ شده و به دست فراموشی سپرده شود.

این مطلب تلاشی برای یادآوری اهمیت توجه به موضوع تغذیه و ارتباط آن با سلامت روان در بخش اعظم روز یعنی ساعات کاری بود. در ادامه این تلاش برای آگاهی بیشتر و داشتن سلامت روان در کنار تغذیه و رژیم غذایی سالم در محل کار، می‌توانید کارهای ساده‌ای مانند استراحت‌های کوتاه و منظم، تنفس عمیق، نوشیدن آب کافی، ارتباط موثر و سازنده با همکاران، انجام فعالیت‌های آرامش‌بخش، تعیین مرزهای کاری، یادگیری نه گفتن، مرتب کردن محیط کار و استراحت دادن به خود را نیز انجام دهید. این کارها به کاهش استرس، بهبود تمرکز و افزایش انرژی شما کمک می‌کنند و در نتیجه باعث بهبود سلامت روان شما در محیط کار می‌شوند.